شرایط طلبگی از دیدگاه علما چیست؟
بهترین تعریفی که از طلبگی شده است رهبری جامعه است. طلبگی یعنی طلب کردن علوم و روش هایی که انسان را شایسته رهبری دینی و سیاسی جامعه اسلامی می نماید.
مبنای این تعریف روشن است. طالب و عالم دینی در حقیقت ادامه دهنده راه انبیا و اولیای الهی است. جایگاه و وظیفه آنها رهبری جامعه بوده است، جایگاه عالم دینی هم در همین راستا و در ادامه مسئولیت و رسالت انبیا و اولیای الهی همین جایگاه و منصب است.
اهمیت طلبگی ناشی از اهمیت رهبری جامعه است. در این راستا باید به اهمیت بحث ولایت و رهبری توجه کنیم. اگر به این نکته توجه کافی داشته باشیم که بعد از بحث توحید، مهمترین بحثی که در آموزه های دین مقدس اسلام وجود دارد، بحث ولایت و رهبری است، آنگاه به اهمیت موضوع طلبگی، پی خواهیم برد.

هر طلبه ای باید بداند که او برای رهبری جامعه به سوی توحید آماده می شود. طلبگی یک کار فردی صرف و تنها برای خودسازی نیست. بعد از خودسازی وظیفه یک طلبه ساخت و رهبری جامعه اسلامی است.
البه باید خود را برای راهبری دینی و سیاسی کل جامعه اسلامی و انسانی آماده کند. اگر ما به تحصیل و طلبگی اینطور نگاه کنیم، آنگاه روشن خواهد شد که چگونه باید درس بخوانیم و خود را بسازیم و برای این کار مهم آماده شویم.
شرایط طلبگی از نگاه آیت‌الله العظمی مظاهری
حضر ت آیت الله مظاهری در پاسخ به پرسشی در خصوص شرایط طلبگی، راهکارهای شرایط ده‌گانه طلبگی را به طلاب جوان و جدید‌الورود ارایه کردند.
طلبگی کار مقدّسی است بلکه مقدّس تر از آن نداریم، ولی شرائط لازمی دارد.
1-استعداد مناسب «حداقل متوسط و فوق متوسط»
2- اهتمام جدی ورغبت به کار.
3- سلامت و نشاط جسمی و روحی.
4- رضایت پدر و مادر.
5- وارد شدن به حوزه به قصد شناخت صحیح و تبیین و ترویج دین اسلام و نه برای چیز دیگری نظیر استفاده کردن از امکانات یا تشخّص‌های حوزوی.
6- عمل بر طبق برنامه‌ها و قوانین حوزه‌ها و اجرای آن ضوابط به طور دقیق.
7- انضباط کاری و نظم در وقت به طور دقیق.
8- مراعات جدی از رفیق، و پرهیز از رفیق بد و انتخاب رفیق خوب.
9- خوب درس خواندن به طوری که معدل‌ها قریب به 20 باشد.
10- مراعات کامل تقوای الهی، یعنی اهمیت به واجبات مخصوصاً نماز اول وقت، اهمیت به مستحبات مخصوصاً نماز جماعت، انس با قرآن، انس با دعا و توسل مخصوصاً توسل به حضرت ولی‌عصر«عجل الله فرجه‌الشریف» و همچنین اهمیت به اجتناب از گناه تا اینکه به مرور زمان روح خداترسی در عمق جان، حکم فرما شود. و این امر دهم اهمّ امور است.«تلک عشرةٌ کامله

ویژگی های فرد موفق به زبان قرآنی با اقتباس از سرگذشت حضرت یوسف علیه السلام
1. توجّه کامل به خداوند چه در تلخى‏ها: «رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ» ... وچه در شادى‏ها و شیرینى‏ها: «رَبِّ قَدْ آتَیْتَنِی مِنَ الْمُلْکِ
2. رهاکردن هر خط انحرافى از هر گروهى: «إِنِّی تَرَکْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ کافِرُونَ«
3. پى‏گیرى راه مستقیم پیشگامان: «وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِی إِبْراهِیمَ ... وَ أَلْحِقْنِی بِالصَّالِحِینَ
4. پایدارى واستقامت در راه رضاى خدا تا آخرین نفس ودر هدف خود: «تَوَفَّنِی مُسْلِماً»
5. باوقاربودن در برابر رقبا: «أَحَبُّ إِلى‏ أَبِینا مِنَّا»
6. مدارا با مخالفان فکرى: «یا صاحِبَیِ السِّجْنِ»
7 صبر در برابر حوادث و مرارت‏ها: «یَجْعَلُوهُ فِی غَیابَتِ الْجُبِّ، أَرادَ بِأَهْلِکَ سُوءاً«
8. حفظ پاکدامنى و ترجیح تقوى بر رفاه: «مَعاذَ اللَّهِ، رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِمَّا یَدْعُونَنِی»
9. کتمان[وحفظ اسرار] در برابر بیگانگان: «وَ شَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ»
10. بیان زیبا و فصیح: «فَلَمَّا کَلَّمَهُ قالَ إِنَّکَ الْیَوْمَ لَدَیْنا مَکِینٌ»
11. [داشتن ]علم وافر: «عَلَّمْتَنِی مِنْ تَأْوِیلِ الْأَحادِیثِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ»
12.[داشتن] اخلاص: «مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصِینَ»
13.داشتن اصالت خانوادگى: «آبائِی إِبْراهِیمَ وَ إِسْحاقَ» ..
14. سوز و علاقه به هدایت دیگران: «أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَیْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ»
15. قدرت طراحى و ابتکار: «جَعَلَ السِّقایَةَ، ائْتُونِی بِأَخٍ لَکُمْ، فَذَرُوهُ فِی سُنْبُلِهِ،»
16. تواضع و فروتنى: «رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ»
17 .عفو و اغماض: «لا تَثْرِیبَ عَلَیْکُمُ»
18. فتوت و جوانمردى: «نَزَغَ الشَّیْطانُ بَیْنِی وَ بَیْنَ إِخْوَتِی«
19. امانتداربودن: «اجْعَلْنِی عَلى‏ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفِیظٌ عَلِیمٌ»
20 مهمان‏نوازى: «أَنَا خَیْرُ الْمُنْزِلِینَ»( تفسیر نور، ج‏6، ص: 168)
ویژگیهای فرد موفق به زبان مولاعلی علیه السلام:
پرهیز از هوا پرستى «لا تدع لهواک انقیادا »
2. پرهیز از دنیازدگى «تعمر دنیاک بخراب آخرتک»
3. امانتدارى و پرهیز از خیانت « یشرک فى امانة او یأمن على جبایة»
4.داشتن«استمرار کار، گر چه اندک «قلیل مدوم خیر من کثیر مملول منه» (فرهنگ‏معارف‏نهج‏البلاغه، ج 2 صص 830-841 )
منابع: 1.مکارم شیرازى ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ اول، 1374 ش.
2.قرائتى محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن - تهران، چاپ یازدهم، 1383 ش.
3. محمد دشتى‏؛فرهنگ‏معارف‏نهج‏البلاغه‏ج 2موسسه‏تحقیقاتى‏امیرالمومنین‏علیه‏السلام‏ چاپ: اول‏فسال 1376